Xã Phương Tiến có 08 thôn, bản với 679hộ/3.236 nhân khẩu. Toàn xã có 14 dân tộc anh em cùng nhau chung sống hòa thuận, trong đó dân tộc Tày và dân tộc Dao chiếm đa số với hơn 90%. Xuất phát điểm là xã vùng 3 còn nhiều khó khăn của huyện, kinh tế của người dân chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp như: chăn nuôi, tròng trọt, trồng rừng, tập quán canh tác còn lạc hậu, manh mún, nhỏ lẻ. Tư tưởng một bộ phận nhân dân vẫn còn trông chờ ỷ lại vào sự đầu tư, hỗ trợ của Nhà nước, chưa biết cách phát huy lợi thế vị trí địa lí địa phương để vươn lên làm giàu. Mặt khác, việc áp dụng các tiến bộ KH-KT vào sản xuất còn chậm đã phần nào ảnh hưởng đến quá trình phát triển kinh tế, xã hội của xã. Thời điểm bắt đầu xây dựng nông thôn mới, năm 2016 xã Phương Tiến chỉ đạt 12/19 tiêu chí, tỷ lệ hộ nghèo chiếm tới 54%, cơ sở hạ tầng còn nghèo nàn, thiếu đồng bộ. Được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước trong việc thực hiện chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM. Qua 5 năm triển khai và thực hiện chương trình, đến xã Phương Tiến hôm nay có thể thấy bộ mặt nông thôn đã có những đổi thay rõ rệt. Những tuyến đường liên thôn, liên xã, các ngả đường về các thôn bản đã được bê tông, cứng hóa. Các công trình phúc lợi được xây dựng khang trang, khuôn viên nhà cửa được chỉnh trang sạch đẹp, nổi bật là đời sống của nhân dân được cải thiện và nâng cao cả về vật chất lẫn tinh thần. Để có được những kết quả như vậy chính là xuất phát từ việc xây dựng NTM.

Chè mang lại nguồn thu nhập ổn định cho người dân

        Xác định NTM là một cuộc vận động, là sự chung tay góp sức của toàn Đảng, toàn dân và cả hệ thống chính trị. Trong quá trình triển khai, thực hiện xây dựng NTM, cấp ủy, chính quyền xã Phương Tiến đã giao nhiệm vụ cụ thể cho từng ban ngành, Hội, đoàn thể cùng vào cuộc. Cụ thể, mặt trận Tổ quốc có nhiệm vụ thực hiện tuyên truyền vận động các tầng lớp nhân dân, đoàn viên thanh niên với nhiệm vụ bảo vệ môi trường. Hội phụ nữ với phong trào “Nhà sạch, vườn đẹp” “ 5 không, 3 sạch”. Hội nông dân với phong trào sạch làng tốt cây, hội phụ nữ với phong trào hàng rào xanh, chỉnh trang khuông viên các hộ gia đình, trồng cỏ, trồng hoa, cây cảnh dọc theo đường thôn xóm, Đoàn thanh niên với phong trào giúp đỡ nhân dân làm đường bê tông. Thường xuyên kiểm tra, giám sát việc tổ chức thực hiện, nắm bắt kịp thời tâm tư, nguyện vọng, những khó khăn, vướng mắc của người dân trong quá thực hiện để kịp thời phản ánh, tham mưu cho cấp ủy, chính quyền, Ban chỉ đạo xã tháo gỡ nhằm hoàn thiện các tiêu chí được đồng bộ, thống nhất cũng như tạo không khí sôi nổi và sự quan tâm của người dân với chương trình xây dựng NTM. Cùng với đó, phát động thường xuyên các phong trào về xây dựng NTM như: Phong trào chung sức XDNTM, phong trào dân vận khéo; nhà sạch vườn đẹp, phong trào làm đường giao thông…

         Với phương châm “ Nhà nước và nhân dân cùng làm”, trong đó ưu tiên “ việc dễ làm trước, khó làm sau”, nhân dân xã Phương Tiến đã tự nguyện hiến trên 18 nghìn m² đất, tham gia gần 9 nghìn ngày công lao động, bê tông hóa được gần 40 km đường các loại trong đó: Gần 13 km đường trục xã, liên xã; Đường trục thôn và liên thôn 10,28 km; Cứng hóa 11,8 km đường ngõ xóm; Đường trục chính nội đồng hơn 1km. Nhà văn hóa các thôn, trạm y tế xã, kênh mương thủy lợi, chợ trung tâm xã cùng nhiều công trình phúc lợi khác được đầu tư xây mới, nâng cấp, sửa chữa. Có thể nói, ý thức tham gia xây dựng NTM của nhân dân đóng một vai trò then chốt, là yếu tố quyết định đến sự thành công của chương trình. Bộ mặt nông thôn ngày càng khởi sắc, người dân càng phấn khởi và tin vào sự lãnh đạo của Đảng, nhà nước qua đó tình làng nghĩa xóm càng thêm gắn bó, đoàn kết hơn, mọi người cùng giúp nhau trong phát triển kinh tế để làm giàu ngay trên mảnh đất quê hương. Ông Hà Vinh Đức - Bí thư Chi bộ thôn Sửu, xã Phương Tiến, huyện Vị Xuyên cho biết thêm: “ Từ khi triển khai chương trình xây dựng NTM trên địa bàn xã, đặc biệt sau khi được tuyên truyền vận động về những lợi ích thiết thực từ chương trình, người dân xã Phương Tiến đã rất đồng tình, ủng hộ, tham gia đóng góp, tiền của, ngày công tham gia thực hiện xây dựng NTM”.

     Cùng với xây dựng, cải tạo về cơ sở hạ tầng, môi trường, việc tập trung nâng cao tiêu chí thu nhập, đời sống cho người dân luôn là mục tiêu quan trọng được Đảng bộ, chính quyền xã Phương Tiến đặt lên hàng đầu. Xác định sản xuất nông, lâm nghiệp là nhiệm vụ trọng tâm trong công cuộc xóa đói giảm nghèo cho người dân. Xã đã thực hiện theo Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp của huyện theo hướng nâng cao giá trị sản phẩm nông nghiệp và phát triển bền vững. Trong đó chú trọng phát triển, mở rộng diện tích trồng Thảo quả và Chè cổ thụ tại 4 thôn vùng cao là: Xà Phìn, Mào Phìn, Nặm Tẹ và Nà Màu với tổng diện tích trên 384ha thảo quả, 191ha chè; thu nhập mỗi năm đạt gần 25 tỷ 500 triệu đồng. Thành lập được 03 HTX  đang hoạt động sản xuất, kinh doanh trong lĩnh vực nông lâm nghiêp gồm: HTX toàn thôn Sửu; HTX Hồng Tiến; HTX thanh niên; Các HTX bước đầu đi vào hoạt động đã có sản phẩm cung ứng ra thị trường. Cùng với đó đưa các loại cây, con có giá trị kinh tế cao vào cho nhân dân sản xuất như: Mô hình nuôi cá Hồi thôn Xà Phìn; trồng dưa trong nhà lưới thôn Nà Thài; trồng các cây ăn quả có múi như Cam Vinh, Chanh tứ mùa tại các thôn vùng thấp; hay nuôi lợn đen, Gà vịt thương phẩm… Cùng với đó, phối hợp các ngành chuyên môn huyện mở các lớp tư vấn hỗ trợ việc làm cho lao động địa phương đi làm tại các nhà máy, doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh, đem lại nguồn thu ổn định từ đó, góp phần nâng cao thu nhập bình quân của người dân trên địa bàn toàn xã năm 2019 đạt 32,54 triệu đồng/người/năm; tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 74 hộ, chiếm 10,89%; cận nghèo chiếm hơn 15%; tỷ lệ hộ trung bình và giá giàu đạt cao trên 73%. Ông Nguyễn Văn Vượng - Đảng viên lão thành thôn Nà Thài, xã Phương Tiến chia sẻ: “ Trước đây khi chưa có chương trình XDNTM, đường giao thông đi lại còn lầy lội, bùn đất, ảnh hưởng không nhỏ đến việc giao thương hàng hóa của người dân; Đời sống của người dân gặp rất nhiều khó khăn… Từ khi có chương trình XDNTM, điện, đường, trường, trạm được đầu tư, sửa chữa, xây mới, tạo điệu kiện thuận lợi cho nhân dân phát triển kinh tế, con cháu được học hành đầy đủ, đảm bảo hơn rất nhiều”.

Đường bê tông nông thôn  

          Với những cách làm phù hợp, đến nay Phương Tiến đã hoàn thành 19/19 tiêu chí, tổng mức kinh phí đã thực hiện là hơn 27 tỷ đồng, trong đó Ngân sách Nhà nước đầu tư trên 17 tỷ 200 triệu đồng, chiếm 63,43%; Nhân dân đóng góp, xã hội hóa gần 10 tỷ đồng, chiếm 36,56%. Hệ thống đường giao thông liên xã, thôn và trục xóm được cứng hóa, 100%, đường ngõ xóm được bê tông hoặc đổ sỏi sạch, không còn lầy lội vào mùa mưa. Hệ thống kênh mương, thủy lợi được nâng cấp, sửa chữa, cơ bản đáp ứng nhu cầu tưới tiêu, sản xuất của nhân dân. Đời sống văn hóa, tinh thần của nhân dân ngày càng được nâng lên. Các thiết chế văn hóa, thể thao, cơ sở vật chất cơ bản đạt chuẩn theo quy định. Ngoài hệ thống sân thể thao, nhà văn hóa của xã, 8/8 thôn bản đều có nhà văn hóa và sân thể thao đạt chuẩn theo quy định. Các giá trị văn hóa được gìn giữ bảo tồn và phát huy, phong trào văn hóa, văn nghệ thể thao được duy trì. Công tác giáo dục – đào tạo được quan tâm đầu tư đầy đủ cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ công tác dậy và học; Tỷ lệ phổ cập giáo dục cho học sinh đúng độ tuổi đạt 100%; chuyển lớp chuyển cấp đạt từ 97-100%; Công tác y tế, an sinh xã hội, chăm sóc sức khỏe cho nhân dân được đảm bảo. Bên cạnh đó, xã Phương Tiến đã tập trung thực hiện nhiều giải pháp để cải thiện môi trường. Kết hợp việc tuyên truyền vận động nhân dân sử dụng nước hợp vệ sinh đi đôi với xử lý chất thải trong chăn nuôi, xây dựng 3 công trình hợp vệ sinh đạt tỷ lệ trên 75%. Phong trào này đã từng bước làm thay đổi tập quán của người dân nông thôn, làm cho môi trường sống giảm đi ô nhiễm đáng kể. Các thôn bản không có hiện tượng xả nước thải, chất thải rắn bừa bãi hiện tại có 8/8 thôn trên địa bàn xã đều thành lập tổ tự quản bảo vệ môi trường trong thôn. Hàng năm xã đều tổ chức phát động phong trào tết trồng cây gắn với trồng rừng, phát triển môi trường xanh - sạch - đẹp.Từ thực hiện tiêu chí về môi trường, các gia đình đều có nước sạch sử dụng, có hố tiêu, nhà tắm và hố rác hợp vệ sinh. Gần 95% hộ dân được sử dụng nước hợp vệ sinh. Các khu dân cư có cây xanh, môi trường trong lành. Cây xanh được trồng ở nơi công cộng, dọc các tuyến đường giao thông; công tác bảo vệ, giữ gìn môi trường được quan tâm và duy trì thường xuyên, tình hình ANCT – TTATXH được duy trì, giữ vững ổn định. Ông Nông Thế Vinh – Bí thư Đảng ủy xã Phương Tiến cho biết: “Để thực hiện thành công chương trình NTM trên địa bàn, cấp ủy, chính quyền xã đã tập trung lãnh đạo theo hướng “ Gần dân, sát dân, lắng nghe ý kiến của nhân dân” tạo điều kiện để người dân được cùng bàn bạc, được làm, được kiểm tra, giám sát, quyền làm chủ được phát huy người dân càng hiểu rõ được trách nhiệm và quyền lợi của mình, tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước. Trong đó, mỗi cán bộ Đảng viên phải là những người đi đầu thực hiện nghiêm túc các tiêu chí trong xây dựng NTM”.

Nhà văn hóa  thôn được xây dựng khang trang, sạch đẹp

Một trong những yếu tố quan trọng tạo điều kiện cho xã Phương Tiến cán đích NTM thành công phải kể đến là sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Cấp ủy, chính quyền từ tỉnh đến huyện, sự vào cuộc chung tay góp sức của các ban, ngành, đoàn thể của huyện cùng sự ủng hộ từ các tổ chức, cá nhân trên địa bàn. Qua đó, đã tạo được lòng tin, sự ủng hộ nhiệt tình từ phía nhân dân để cùng chung tay xây dựng NTM. Giờ đây, khi đến xã Phương Tiến, bộ mặt nông thôn của xã đã có nhiều khởi sắc, đổi thay, những con đường lầy lội bùn đất đã được mở rộng, bê tông hóa; Nhà văn hóa thôn bản khang trang, cờ hoa rực rỡ; đường làng ngõ xóm sáng – xanh – sạch đẹp; kinh tế - xã hội ngày càng phát triển, đi lên.

Bằng sự vào cuộc quyết liệt của các cấp uỷ Đảng, Chính quyền và sự đồng thuận chung tay của nhân dân, bộ mặt nông thôn xã Phương Tiến dần khoác lên mình một diện mạo mới. Điện, đường, trường, trạm được đầu tư phục  vụ tốt cho hoạt động sản xuất và sinh hoạt, chất lượng cuộc sống người dân được nâng lên rõ rệt cả về vật chất lẫn tinh thần. Đây là vừa là niềm vinh dự, tự hào nhưng cũng đầy thử thách đối với cấp ủy, chính quyền và nhân dân xã Phương Tiến trên chặng đường phát triển bền vững, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn của xã đã đề ra./.